လြန္စြာအက်ိဳးမ်ားသျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ သႏၱာန္၌ အဖန္ဖန္ျဖစ္ေစထုိက္ေသာတရားကို `ဘာ၀နာ´ဟုေခၚ၏။
၁။ သမထဘာ၀နာ
ကုသိုလ္တရားႏွင့္ မဂ္ဉာဏ္ဖုိဉာဏ္တုိ႔ မျဖစ္ေပၚႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပင္တားဆီးတတ္ေသာ နီ၀ရဏတရားတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ၀ိတက္, ၀ိစာရ, ပီတိ, သုခတည္းဟူေသာ ေအာက္စ်ာန္ အဂၤါမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ျငိမ္သက္ေစႏုိင္သည့္ သမာဓိကို `သမထဘာ၀နာ´ဟု ေခၚ၏။
တရားကိုယ္မွာ ေလာကီကုသိုလ္စိတ္တုိ႔ႏွင့္ မဟာၾကိယာစိတ္တုိ႔၌ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေသာ သမာဓိေခၚ ဧကဂၢတာ ေစတသိက္ျဖစ္၏။
၂။ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ
ဘံုသံုးပါး၌ ထင္ရွားရွိၾကေသာ ေတဘူမက ရုပ္နာမ္တရားတို႔ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱဟု ျမင္တတ္သည့္ ဉာဏ္ပညာကို `၀ိပႆနာဘာ၀နာ´ဟုေခၚ၏။
တရားကိုယ္မွာ ဟာကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္ မဟာၾကိယာစိတ္တုိ႔၌ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေသာ ဉာဏ္ပညာေခၚ ပညိေျႏၵေစတသိက္ျဖစ္၏။
ကမၼ႒ာန္း
သမထဘာ၀နာပြားမ်ားအားထုတ္မူ၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ ပထ၀ီကသိုစ္း၊ အာေပါကသိုဏ္း စသည့္အာရုံမ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္မူ၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ ရုပ္နာမ္အာရုံတုိ႔သည္ လည္းေကာင္း `ကမၼ႒ာန္း´ ျဖစ္ၾက၏။
၁။ သမထကမၼ႒ာန္း
ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ အႏုႆတိ ၁၀-ပါး၊ အပၸမညာေခၚ ျဗဟၼ၀ိဟာရ ၄-ပါး၊ အာရုပၸ ၄-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ ၁-ပါး၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္ ၁-ပါးဟူသည့္ ၄၀-ေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ကို `သမၼထကမၼ႒ာန္း´ဟု ေခၚ၏။
၂။ ၀ိပႆနာကမၼ႒ာန္း
ရုပ္နာမ္တုိ႔၏ အနိစၥလကၡဏာ၊ ဒုကၡလကၡဏာ၊ အနတၱလကၡဏာ တည္းဟူေသာ လကၡဏာေရးသံုးပါးကို `၀ိပႆနာ ကမၼ႒ာန္း´ဟုေခၚ၏။
ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး
ကမၼ႒ာန္းရူသူက အၾကြင္းအက်န္မရွိ၊ အလံုးစံု အကုန္အစင္ တစ္ျပိဳင္နက္ထင္ျမင္ေအာင္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရူအပ္ေသာ အာရုံကို `ကသိုဏ္း´ဟု ေခၚ၏။ ကသိုဏ္း၀န္းသည္ အခ်င္း ၁-ထြာႏွင့္ လက္ ၄-သစ္ခန္႔ရွိသင့္၏။
၁။ ပထ၀ီကသိုဏ္း = ေျမကသိုဏ္း (ေျမသားျဒပ္အ၀န္း)
၂။ အာေပါကသိုဏ္း = ေရကသိုဏ္း (သပိတ္ဖံုးစသည္၌ ထည့္ထားေသာ ေရအ၀န္း)
၃။ ေတေဇာကသိုဏ္း = မီးကသိုဏ္း (အ၀န္းအ၀ိုင္းသဏၭာန္ စီထားေသာ မီးက်ည္းစု)
၄။ ၀ါေယာကသိုဏ္း = ေလကသိုဏ္း (ဆံပင္ဖ်ား၊ ျမက္ပင္ဖ်ားတုိ႔ကို ေလတုိးေ၀ွ႔သြားသည့္ အျခင္းအရာ)
၅။ နီလကသိုဏ္း = အညိဳေရာင္ အဆင္းကသိုဏ္း (အျဖဴခံေပၚ အညိဳေရာင္အ၀န္း)
၆။ ပီတကသိုဏ္း = ေရႊေရာင္အဆင္းကသိုဏ္း
၇။ ေလာဟိတကသိုဏ္း = အနီေရာင္အဆင္းကသိုဏ္း
၈။ ၾသဒါတကသိုဏ္း = အျဖဴေရာင္ အဆင္းကသိုဏ္း (အမည္းခံေပၚ အျဖဴေရာင္အ၀န္း)
၉။ အာကာသကသိုဏ္း = ေကာင္းကင္ဟင္းလင္းျပင္ကသိုဏ္း (နံရံေပါက္စသည္)
၁၀။ အာေလာကကသိုဏ္း = အလင္းေရာင္ကသိုဏ္း (နံရံေပါက္၀မွ၀င္လာေသာ ေနေရာင္ကြက္)
အသုဘ ၁၀-ပါး
ေသလြန္ျပီးေနာက္ျဖစ္ေပၚလာေသာ မတင့္တယ္သည့္ ကိုယ္ခႏၶာ၏ ပံုသဏၭာန္ျဒပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို `အသုဘ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ဥဒၶဳမာတက = ေသလြန္ျပီး ၂-ရက္၊ ၃-ရက္ၾကာသည့္အခါ ဖူးဖူးေရာင္ပုပ္သျဖင့္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ေသာ မသာေလာင္း။
၂။ ၀ိနီလက = အနီအျဖဴေရာင္စပ္လ်က္ ညိဳမည္းပုပ္ပြေနေသာ မသာေလာင္း။
၃။ ၀ိပုဗၺက = ျပည္တစိုစိုေပါက္ကြဲယိုလ်က္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ရာ မသာေလာင္း။
၄။ ၀ိစၧိဒၵက = အထက္ေအာက္ ၂-ပိုင္း၊ ၃-ပိုင္းျပတ္ေနေသာ မသာေလာင္း။
၅။ ၀ိကၡာယိတက = ေခြး၊ ဠင္းတ၊ က်ီး စသည္တုိ႔ ခဲစားကိုက္ျဖတ္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၆။ ၀ိကၡိတၱက = လက္ေျခ ဦးေခါင္း ကိုယ္ခႏၶာ တုိ႔ကို တစ္ကြဲတစ္ျပားစီ ဖရုိဖရဲ ၾကဲပစ္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၇။ ဟတ၀ိကၡိတၱက = ဒါး လွံ လက္နက္တုိ႔ျဖင့္ အစိတ္စိတ္ အျမြာျမြာ လွီးျဖတ္ ႏွိပ္စက္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၈။ ေလာဟိတက = ေသြးမ်ားထြက္ယိုလ်က္ တစ္ကိုယ္လံုး ေသြးလိမ္းက်ံေနေသာ မသာေလာင္း။
၉။ ပုဠဳ၀က = ပိုးေလာက္မ်ား ျပည့္ႏွက္ေနေသာ မသာေလာင္း။
၁၀။ အ႒ိက = အရိုးမ်ားသာ စုေပါင္း၍လည္းေကာင္း၊ ျပန္႔ၾကဲ၍လည္းေကာင္း ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ မသာေလာင္း။
အႏုႆတိ ၁၀-ပါး
အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္မူ (သတိေစတသိက္)ကို `အႏုႆတိ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ဗုဒၶါႏုႆတိ = ဘုရား၏ ပံုသဏၭာန္ေတာ္ႏွင့္ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၂။ ဓမၼာႏုႆတိ = ပိဋကတရား၊ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္ တရားမ်ား၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၃။ သံဃာႏုႆတိ = အရိယာသံဃာေတာ္မ်ား၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၄။ သီလာႏုႆတိ = မိမိေစာင့္ထိန္းထားေသာ သီလ၏ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မက်ိဳးမေပါက္ မေျပာက္ မက်ားပံုတို႔ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၅။ စာဂါႏုႆတိ = ရက္ရက္ေရာေရာ မိမိစြန္႔ၾကဲလွဴဒါန္းအပ္ေသာ အလွဴဒါန၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၆။ ေဒ၀တာႏုႆတိ = နတ္ ျဗဟၼာမ်ားကို သက္ေသျပဳ၍ မိမိ ကုသိုလ္ေကာင္းမူမ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
(သဒၵါ၊ သတိ၊ ၀ိရိယ၊ သုတ၊ ပညာ၊ ဟိရီ၊ ၾသတၱပၸ ဟူေသာ သူေတာ္ေကာငး္တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ ေသလြန္ၾကသည့္အခါ နတ္ျဗဟၼာမ်ား ျဖစ္ၾကရ၏။ ငါ့တြင္လည္း ထုိတရားမ်ားရွိေပ၏ဟု မိမိ၏ ကုသိုလ္တရားတုိ႔ကို ေအာက္ေမ့ကာအားရေနမူ)
၇။ ဥပသမာႏုႆတိ = နိဗၺာန္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၈။ မရဏာႏုႆတိ = မိမိ၏ေသျခင္းသေဘာကို အဖန္ဖန္ ေတြးေတာ ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၉။ ကာယဂတာသတိ = ဆံပင္၊ ေမြးညင္း စသည့္ ၃၂ ေကာ႒ာသကို ထင္ျမင္ေအာင္ အဖန္ဖန္ၾကည့္ရူေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၁၀။ အာနာပါနႆတိ = ထြက္သက္၀င္သက္ကို ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္ေသာ သတိတရား။
အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္ႏွင့္ အရုပၸ ၄-ပါး
အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ
စားေသာက္မ်ိဳသြင္းအပ္ေသာ ခဲဖြယ္ေဘာဇဥ္စသည့္ အစာအာဟာရတုိ႔၌ စက္ဆုပ္ဖြယ္ဟု ထင္ျမင္လာေအာင္ ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္ရူမွတ္တတ္ေသာ သညာကို `အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ´ဟု ေခၚ၏။
စတုဓာတု၀၀တၳာန္
ခႏၶာကိုယ္၌ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ ဟူသည့္ ဓာတ္ၾကီး ၄-ပါးကို ပိုင္းျခားတတ္ေသာ ဉာဏ္သည္ `စတုဓာတု၀၀တၳာန္´ ျဖစ္၏။
အရုပၸ ၄-ပါး
အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္၊ ၀ိညာဏဥၥာယတနစ်ာန္၊ အာကိဥၥညာယတနစ်ာန္၊ ေန၀သညာ နာသညာယတနစ်ာန္တုိ႔ ျဖစ္ပြားရန္ရူပြားရေသာ ကမၼ႒ာန္း ၄-ပါးကို `အာရုပၸ ၄-ပါး´ဟုေခၚ၏။
စရုိက္ ၆-ပါး
ပင္ကိုရိုးရာ သူတကာျဖစ္ေနက်ထက္ လြန္ကဲပိုမုိ၍ အျဖစ္မ်ားသည့္ အမူအရာကို `စရုိက္´ဟုေခၚ၏။
ရာဂစရုိက္၊ ေဒါသစရုိက္၊ ေမာဟစရိုက္၊ သဒၶါစရုိက္၊ ဗုဒၶိ(ပညာ)စရုိက္ႏွင့္ ၀ိတက္စရိုက္ဟူ၍ စရုိက္ ၆-ပါးရွိ၏။
၁။ ရာဂစရုိက္ရွိသူသည္ ေလာကီအာရုံကာမဂုဏ္မ်ားကို မရွက္မေၾကာက္လုိက္စား၏။
၂။ ေဒါသစရုိက္ရွိသူသည္ ေနရာတကာတြင္ ရူးရူးရွဲရွဲ အျမဲစိတ္တုိ၏။
၃။ ေမာဟစရုိက္ရွိသူသည္ ထုိင္းမူိင္းဖ်င္းအျပီး ေအာက္က် ေနာက္က်ရွိ၏။
၄။ သဒၶါစရုိက္ရွိသူသည္ ရတနာျမတ္သံုးပါးကို လြန္စြာၾကည္ညိဳ၏။
၅။ ဗုဒၶိစရုိက္(၀ါ)ပညာစရုိက္ရွိသူသည္ ထက္ျမက္ေသာ ဉာဏ္ပညာျဖင့္ အရာရာတြင္ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ေလ့ရွိ၏။ သူမ်ားေျပာတုိင္း မယံုေခ်။
၆။ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူသည္ အၾကံအစည္မ်ားျပီး အလုပ္မတြင္က်ယ္ဘဲ ရွိတတ္၏။
သပၸါယေဘဒ
စရုိက္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္းကို သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ တြဲစပ္ေသာ အခန္းကို `သပၸါယေဘဒ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ရာဂစရုိက္ရွိသူသည္ အသုဘ ၁၀-ပါးႏွင့္ ကာယဂတာသတိဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၁၁-ပါးတုိ႔ႏွင့္ ေလ်ာက္ပတ္၏။ ဤကမၼ႒ာန္းတုိ႔သည္ ရာဂမီးကို ျငိမ္းေအးေစႏုိင္၏။
၂။ ေဒါသစရုိက္ရွိသူသည္ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာဟူေသာ အပၸမညာ ၄-ပါး၊ နီလ, ပီတ, ေလာဟိတ, ၾသဒါတ ဟူေသာ ကသိုဏ္း ၄-ပါး၊ ေပါင္း ၈-ပါေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ႏွင့္ ေလ်ာက္ပတ္၏။ ဤကမၼ႒ာန္းတုိ႔သည္ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္ၾကသျဖင့္ အာရုံျပဳသူတို႔အား စိတ္ရႊင္လန္း၀မ္းေျမာက္ေစ၏။
၃။ ေမာဟစရုိက္ႏွင့္ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူတို႔သည္ အာနာပါနသတိ ကမၼ႒ာန္းႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္၏။ ေမာဟစရုိက္ရွိသူသည္ ၀ိစိကိစၧာႏွင့္ ဥဒၶစၥတုိ႔ အယွဥ္မ်ားသျဖင့္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ တုန္လူပ္၏။။ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူသည္လည္း စိတ္ကူးအၾကံအစည္မ်ားသျဖင့္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္၏။ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းကား ထြက္သက္ႏွင့္ ၀င္သက္တုိ႔ကို အခ်က္က်က် လုိက္၍ ရူမွတ္ရသျဖင့္ တုန္လူပ္ပ်ံ႕လြင့္သည္ စိတ္ကို ခ်ဳပ္ထိန္း ဖမ္းဆြဲထားႏုိင္၏။
၄။ သဒၶါစရုိက္ရွိသူသည္ ဗုဒၶါႏုႆတိ, ဓမၼာႏုႆတိ, သံဃာႏုႆတိ, သီလာႏုႆတိ, စာဂါႏုႆတိ, ေဒ၀တာႏုႆတိ ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၆-ပါးတုိ႔ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္၏။ ပင္ကိုကေကာင္းေနေသာ သဒၵါတရားသည္ ဘုရားတရားသံဃာစသည့္ အာရုံမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕လွ်င္ ပို၍ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္လာဖြယ္ရာရွိ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အက်ိဳးမ်ား၏။
၅။ ပညာစရုိက္ရွိသူသည္ သိမ္ေမြ႕နက္နဲေသာ မရဏာႏုႆတိ, ဥပသမာႏုႆတိ၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ, စတုဓာတု၀၀တၳာန္ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၄-ပါးႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္၏။ ပင္ကိုက စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ေလ့ရွိသူသည္ သိမ္ေမြ႕နက္နဲေသာ အာရုံႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕လွ်င္ ပို၍ နက္နက္နဲနဲ စဥ္းစား ဆင္ျခင္သျဖင့္ ဉာဏ္ပညာတုိးပြားထက္ျမက္လာဖြယ္ရာ ရွိ၏။
၆။ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ကား ပထ၀ီကသိုဏ္း၊ အာေပါကသိုဏ္း၊ ေတေဇာကသိုဏ္း၊ ၀ါေယာကသိုဏ္း၊ အာကာသကသိုဏ္္း၊ အာေလာကကသိုဏ္းႏွင့္ အာရုပၸ ၄-ပါးတုိ႔ ျဖစ္ၾက၏။
ဘာ၀နာေဘဒ
ကမၼ႒ာန္း ၄၀တုိ႔ကို ဘာ၀နာ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ ခြဲျပရာ က႑ကို ဘာ၀နာေဘဒဟု ေခၚ၏။
၁။ ပရိကမၼဘာ၀နာ = ကသိုဏ္း၀န္းစသည့္ ကမၼ႒ာန္းကို အာရုံျပဳ၍ `ပထ၀ီ-ပထ၀ီ´ စသည္ျဖင့္ ရြတ္ဆုိ၍ လည္းေကာင္း၊ စိတ္ျဖင့္မွန္းဆ၍ လည္းေကာင္း၊ ေရွးဦးစြာ ပြားမ်ားမူကို ပရိကမၼဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ဤဘာ၀နာသည္ အထက္ အထက္ေသာ ဘာ၀နာတုိ႔ျဖစ္ပြားရန္ ျပဳေပးတတ္၏။
၂။ ဥပစာရဘာ၀နာ = စ်ာန္, မဂ္, ဖုိလ္ တရားတည္းဟူေသာ အပနာဘာ၀နာ၏ အနီးအပါးျဖစ္သည့္ ဘာ၀နာပြားမ်ားမူကို ဥပစာရဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ပရိကမၼဘာ၀နာသည္ပင္ တျဖည္းျဖည္း ရင့္သန္လာသည့္အခါ ဥပစာရဘာ၀နာဟု အမည္ ရ၏။
၃။ အပၸနာဘာ၀နာ = ဆုိင္ရာအာရုံ၌ စြဲျမဲစြာ သက္၀င္တည္ေနေသာ စ်ာန္, မဂ္, ဖုိလ္ တရားမ်ားကို အပၸနာဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ဥပစာရဘာ၀နာထက္ လြန္ကဲ၍ အာရုံ၌ စြဲျမဲစြာ သက္၀င္တည္ေနေသာ ဘာ၀နာသည္ အပၸနာဘာ၀နာ ျဖစ္၏။
ဘာ၀နာ၊ စ်ာန္တုိ႔ျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
ဘာ၀နာျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
၁။ ဘာ၀နာ = ပရိကမၼဘာ၀နာ
ကမၼ႒ာန္း = ကမၼ႒ာန္းအားလံုး
ေပါင္း = ၄၀
၂။ ဘာ၀နာ = ပရိကမၼဘာ၀နာႏွင့္ ဥပစာရဘာ၀နာ
ကမၼ႒ာန္း = ဗုဒၶါႏုႆတိမွ မရဏႏုႆတိအထိ ၈-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္။
ေပါင္း = ၁၀
၃။ ဘာ၀နာ = အပၸနာဘာ၀နာအထိ ဘာ၀နာ ၃-ပါးစလံုး
ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ အပၸမညာ ၄-ပါး အာရုပၸ ၄-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၃၀
စ်ာန္တုိ႔ျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
၁။ ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၁၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပါ၀စရစ်ာန္ ၅-ပါးစလံုး
၂။ ကမၼ႒ာန္း = အသုဘ ၁၀-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ
ေပါင္း = ၁၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပ ပထမ စ်ာန္ ၁-ပါး
၃။ ကမၼ႒ာန္း = ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ
ေပါင္း = ၃
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ပ-ဒု-တ စရူပစ်ာန္ ၄-ပါး
၄။ ကမၼ႒ာန္း = ဥေပကၡာ ၁-ပါး
ေပါင္း = ၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပါ၀စရပဥၥမစ်ာန္ ၁-ပါး
၅။ ကမၼ႒ာန္း = အာရုပၸ ၄-ပါး
ေပါင္း = ၄
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = အရူပစ်ာန္ ၄-ပါး
ထို႔ေၾကာင့္
၁။ ပထမစ်ာန္၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား (၀ါ) ပထမစ်ာန္ကို ျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ ကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၂၅-ပါး (နံပါတ္စဥ္ - ၁ + ၂ + ၃ အရ)
၂။ ဒုတိယ တတိယ စတုတၳစ်ာန္တုိ႔၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၁၄-ပါး (နံပါတ္စဥ္ - ၁ + ၃ အရ)
၃။ ပဥၥစ်ာန္၏ အာရုံ ကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၁၂-ပါး (နံပါတ္စဥ္ ၁ + ၄ အရ)
၄။ အရူပစ်ာန္တုိ႔၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား = အာရုပၸ ၄-ပါး။
၅။ ဗုဒၶါႏုႆတိမွ မရဏႏုႆတိအထိ ေရွ႕အႏုႆတိ ၈-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာႏွင့္ စတုဓာတု၀တတၳာန္ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၁၀-ပါးတုိ႔သည္ မည္သည့္စ်ာန္ကိုမွ် မျဖစ္ေစႏုိင္ၾကပါ။
ေဂါစရေဘဒ
နိမိတ္အာရုံကို အေျခခံ၍ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ခြဲျခားေ၀ဖန္မူကို ေဂါစရေဘဒ ဟုေခၚ၏။
၁။ ပရိကမၼနိမိတ္ = ပရိကမၼဘာ၀နာ၏ အာရုံ၊ ကမၼ႒ာန္းစ၍ စီးျဖန္းေသာအခါ အာရုံျပဳအပ္ေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းစသည့္ အာရုံကို ပရိကမၼနိမိတ္ဟု ေခၚ၏။
၂။ ဥဂၢဟနိမိတ္ = မ်က္စိျဖင့္ တုိက္ရုိက္မၾကည့္ေတာ့ဘဲ စိတ္ျဖင့္မွန္း၍ယူႏုိင္ေသာ ပရိကမၼနိမိတ္ကို ဥဂၢဟနိမိတ္ဟုေခၚ၏။
ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္းစအခါ၌ ကသိုဏ္း၀န္းစသည္တုိ႔ကို တုိက္ရုိက္ ၾကည့္ရူရသျဖင့္ ျမင္ရေသာအာရုံသည္ ပရိကမၼနိမိတ္ျဖစ္၏။ ထိုနိမိတ္သည္ ရူမွတ္ဖန္မ်ားေသာအခါ၌ စိတ္ထဲ၀ယ္ စြဲျမဲလာသျဖင့္ မ်က္စိကို ပိတ္လုိက္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ မ်က္ႏွာလႊဲလိုက္လွ်င္ျဖစ္ေစ ပကတိ ျမင္ရသကဲ့သို႔ပင္ ထင္ထင္ရွားရွားထင္ေပၚေန၏။ ဤသို႔ ထင္ေပၚလာေသာ နိမိတ္သည္ ဥဂၢဟနိမိတ္ ျဖစ္၏။
၃။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ = ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ဆက္လက္၍ ကမၼ႒ာန္း ရူမွတ္ဖန္မ်ားလာေသာအခါ ထုိနိမိတ္သည္ ေၾကးမံုအိမ္မွ ၾကည္လင္သည့္ ေၾကးမံုခ်ပ္ကို ထုတ္ယူလုိက္သကဲ့သို႔ အလြန္ သန္႔စင္ၾကည္လင္လာ၏။ ဤနိမိတ္သည္ မူလစီစဥ္ခဲ့ေသာ ကသိုဏ္း၀န္းစသည္ႏွင့္ တူစြာ စိတ္ထဲ၌ ထင္ေပၚလာေသာ အာရုံျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ပရိကမၼနိမိတ္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ၾကည္လင္ေတာက္ပေနျပီး အျပစ္အနာအဆာ ကင္းစင္ေန၏။ ျငိမ္သက္၏။ ဤနိမိတ္ကို ပဋိဘာဂနိမိတ္ဟု ေခၚ၏။
နိမိတ္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္းတြဲစပ္ပံု
၁။ ကမၼ႒ာန္း = ကမၼ႒ာန္းအားလံုး
ေပါင္း = ၄၀
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္ (အခ်ိဳ႕ကမၼ႒ာန္းတုိ႔၌ ခြဲျခား၍ မရ။)
၂။ ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၂၂
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္တို႔ကို ခြဲျခား၍ ရေကာင္း၏။ ပဋိေဘာဂနိမိတ္ကိုပါ ရေကာင္း၏။
၃။ ကမၼ႒ာန္း = ေရွ႕အႏုႆတိ ၈-ပါး၊ အပၸမညာ ၄-ပါး၊ အာရုပၸ ၄-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္
ေပါင္း = ၁၈
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္ ၂-ပါးကို ပရိယာယ္ျဖင့္ ရေကာင္း၏။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မရႏုိင္။
ဘာ၀နာႏွင့္ နိမိတ္တြဲစပ္ပံု
ပရိကမၼဘာ၀နာသည္ ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္တို႔ကို အာရုံျပဳ၏။ ဥပစာရဘာ၀နာႏွင့္ အပၸနာဘာ၀နာတို႔သည္ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို အာရုံျပဳၾက၏။
၁။ ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ပရိကမၼဘာ၀နာ = တစ္ထြာလက္ေလးသစ္ခန္႔ရွိေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကို မ်က္စိပကတိ အေနထားျဖင့္ ၾကည့္ရူ၍ `ပထ၀ီ-ပထ၀ီ´ သို႔မဟုတ္ `ေျမ-ေျမ´ဟု ႏူတ္ကရြတ္ဆုိ၍ျဖစ္ေစ၊ မရြတ္ဆုိဘဲ စိတ္ျဖင့္ရူမွတ္၍ျဖစ္ေစ အဖန္ဖန္ပြားမ်ားအပ္၏။ ရံခါ မ်က္စိကို မွိတ္၍ ကသိုဏ္း၀န္းအာရုံကို မွန္းဆ၍ ပြားမ်ားအပ္၏။ ဤသို႔ ယူအပ္ေသာ အာရုံကို `ပရိကမၼနိမိတ္´ဟုေခၚျပီး ရူမွတ္ပြားမ်ားမူကို `ပရိကမၼဘာ၀နာ´ဟုေခၚ၏။
၂။ ဥဂၢဟနိမိတ္ႏွင့္ ပရိကမၼဘာ၀နာ = ပရိကမၼနိမိတ္ကို ရူမွတ္ဖန္မ်ားသည့္အခါ ထိုနိမိတ္သည္ မ်က္စိကိုမွိတ္ထားလွ်င္လည္း မ်က္စိျဖင့္ တုိက္ရုိက္ျမင္ေနရသကဲ့သို႔ စိတ္ထဲ၌ ထင္ထင္ရွားရွားထင္ေပၚလာ၏။ ဤသို႔စိတ္ျဖင့္ေကာင္းစြာ ယူမိေသာအာရုံကို `ဥဂၢဟနိမိတ္´ဟု ေခၚ၏။ ဤနိမိတ္ကို ပြားမ်ားေသာ ဘာ၀နာသည္ ေရွးကထက္ သမာဓိရင့္က်က္ တည္ၾကည္လာေသာ္လည္း `ပရိကမၼဘာ၀နာ´ဟုပင္ ေခၚဆုိရ၏။
၃။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ႏွင့္ ဥပစာရဘာ၀နာ = ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ဆက္လက္ပြားမ်ားျပန္ေသာအခါ တစ္ခ်ိန္၌ ထုိ ဥဂၢဟနိမိတ္ႏွင့္ ပံုသဏၭာန္အရြယ္တူေသာ အာရုံတစ္မ်ိဳးသည္ စိတ္၌ ျငိမ္သက္စြာ တည္လာ၏။ စိတ္ထဲ၌ ေကာင္းစြာ သြင္းထားအပ္ သကဲ့သို႔ တည္ျငိမ္ေန၏။ မေပ်ာက္မပ်က္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ထင္ေပၚေန၏။ ဤကား ပဋိဘာဂနိမိတ္တည္း။ ပဋိဘာဂ နိမိတ္ေပၚလာသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ဘာ၀နာ စိ္တ္အစဥ္သည္ ပရိကမၼဘာ၀နာ အဆင့္ကို လြန္၍ ဥပစာရဘာ၀နာအဆင့္သို႔ ေရာက္ေလျပီ။
ဥပစာရဘာ၀နာ ျဖစ္ေပၚလာသည့္အခါ နီ၀ရဏမ်ား ကင္းကြာ၍ စ်ာန္အဂၤါ ၅-ပါးတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ ဆုိင္ရာကိစၥမ်ားကို အထင္အရွား ေဆာင္ရြက္ၾကေလျပီ။ သို႔အတြက္ ဥပစာရဘာ၀နာကို `ဥပစာရစ်ာန္´ဟုလည္း ေခၚ၏။
၄။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ႏွင့္ အပၸနာဘာ၀နာ = ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို အာရုံျပဳ၍ ဆက္လက္အားထုတ္သည့္အခါ ဉာဏ္ပညာ ထက္ျမက္သူျဖစ္လွ်င္ မၾကာမတင္ပင္ `အပၸနာဘာ၀နာ´ဟုေခၚေသာ ရူပါ၀စရစ်ာန္ ျဖစ္ပၚလာ၏။ ဉာဏ္ပညာ မထက္ျမက္သူတို႔လည္း ရအပ္ျပိးေသာ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မေပ်ာက္မပ်က္ေအာင္ အထူးေစာင့္ေရွာက္၍ အဆက္မျပတ္ ပြားမ်ားအားထုတ္လွ်င္ `အပၸနာဘာ၀နာ´သို႔ အေႏွးႏွင့္အျမန္ ေရာက္ရွိႏုိင္၏။
ပထမအၾကိမ္ အပၸနာဘာ၀နာသို႔ ေရာက္ေသာ ေယာဂီသည္ ရူပါ၀စရ ပထမစ်ာန္ကို ရေလျပီ။ (အထက္ပါ ၁ မွ ၄ အထိ စကားစဥ္သည္ ပထမစ်ာန္ကို ရေအာင္ အားထုတ္မူပင္တည္း။)
ဒုတိယစ်ာန္ စသည္တက္ပံု
ရူပါ၀စရ ပထမစ်ာန္ရျပီးေသာ ေယာဂီသည္ ထုိစ်ာန္ကို ၅-တန္ေသာ ၀သိေဘာ္တုိ႔ျဖင့္ အစြမ္းထက္ျမက္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရ၏။
၁။ အာ၀ဇၨန၀သိေဘာ္ = စ်ာန္အဂၤါမ်ားကို လ်င္ျမန္စြာ ဆင္ျခင္ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၂။ သမာပဇၨန၀သိေဘာ္ = လ်င္ျမန္စြာ စ်ာန္၀င္စားနုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၃။ အဓိ႒ာန၀သိေဘာ္ = ဘ၀င္စိတ္ကို လႊမ္းမုိး၍ စ်ာန္စိတ္အစဥ္ကို အလုိရွိသမွ် ထိန္းထားႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၄။ ၀ု႒ာန၀သိေဘာ္ = ရည္မွန္းထားေသာ ကာလအပုိင္းအျခားကို မေက်ာ္လြန္ေစဘဲ စ်ာန္မွထႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၅။ ပစၥေ၀ကၡဏ၀သိေဘာ္ = စ်ာန္အဂၤါဆင္ျခင္ေသာ ၀ီထိတုိ႔ကို ဘ၀င္မ်ားစြာ မျခားေစဘဲ ဆင္ျခင္ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
ပထမစ်ာန္၌ ၀သိေဘာ္ ႏိုင္လာေသာအခါ ထုိစ်ာန္၏ အဂၤါမ်ားအနက္ ၀ိတက္သည္ ရုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းသည္ဟု ထင္ျမင္လာ၏။ ၀ိတက္သည္ ကာမဂုဏ္အာရုံသို႔ စိတ္ကိုတင္ေပးတတ္သျဖင့္ ကာမစၧႏၵနီ၀ရဏဟူေသာ ရန္သူကို ဖိတ္ေခၚေနသကဲ့သို႔ ရွိ၏။ ၀ိတက္မပါေသာ ဒုတိယစ်ာန္သည္ ပိုျငိမ္သက္၏။
ဤသို႔ ၀ိတက္ကို စက္ဆုပ္၍ ၀ိတက္ကို ပယ္စြန္႔ျပီး ဒုတိယစ်ာန္သို႔ တက္လွမ္းႏုိင္ေအာင္ ရည္မွန္းကာ ရရွိထားျပီးေသာ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကိုပင္ အာရုံျပဳလ်က္ ဘာ၀နာသံုးပါးကို အစဥ္အတုိင္း ျဖစ္ေပၚေစ၏။ ၀ိတက္ကို စက္ဆုပ္ျခင္းသေဘာပါေသာ ဤဘာ၀နာအစဥ္သည္ `၀ိတကၠ၀ိရာဂဘာ၀နာ´ဟု အမည္ရ၏။
ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ျပန္လည္ပြားမ်ားရာ၌ ၀ိတက္အေပၚ တပ္မက္တြယ္တာေနသည့္ နိကႏၱိတဏွာ ေကာင္းစြာကင္းကြာသြားသည့္အခါ ဒုတိယစ်ာန္၏ အနီးဥပစာျဖစ္ေသာ ဥပစာရဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။ ထုိ႔ေနာက္ဆက္၍ အားထုတ္ေသာ္ ၀ိတက္မပါဘဲ ယခင္ပထမစ်ာန္တုန္းကထက္ ပိုမုိသိမ္ေမြ႕ထက္ျမက္သည့္ စ်ာန္အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဒုတိယစ်ာန္ေခၚ အပၸနာဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔နည္းအတူ ၀ိစာရကို ပယ္စြန္႔၍ တတိယစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း၊ ပီတိကို ပယ္စြန္႔၍ စတုတၳစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း၊ သုခကို လ်စ္လ်ဴရူ၍ ပဥၥမစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း အဆင့္ဆင့္ တက္လွမ္းႏုိင္ပါသည္။
အရူပၸစ်ာန္တက္ခန္း
ရူပါ၀စရ ပဥၥမစ်ာန္ကို အေျခခံ၍ အာရုပၸစ်ာန္သို႔ တက္လွမ္းရ၏။ ပဥၥမစ်ာန္ကို ၀သိေဘာ္ႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ျပီးလွ်င္ ရုပ္ခႏၶာအေပၚ အျပစ္ျမင္၍ အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္ (ပထမရုပၸစ်ာန္)သည္ သိမ္ေမြ႕ျငိမ္သက္လွ၏ဟု ယံုၾကည္ရန္လုိ၏။ ထုိ႔ေနာက္ အာကာသကသိုဏ္းမွ အပျဖစ္ေသာ က်န္ကသိုဏ္း ၉-ပါးတုိ႔တြင္ တစ္ပါးပါးကို ဘာ၀နာျဖင့္ပယ္ခြာ၍ ရအပ္သည့္ ေကာင္းကင္ပညတ္ကို အာရုံျပဳလ်က္ ရူပ၀ိရာဂဘာ၀နာကို ဘာ၀နာစဥ္အတုိင္း ပြားမ်ားအားထုတ္ရ၏။
ပြားမ်ားအားထုတ္ပံုမွာ ကသိုဏ္း၀န္း၏ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မိမိအလုိရွိေသာ အတိုင္းအတာအထိ ျဖန္႔က်က္ထားျပီးလွ်င္ ထုိကသိုဏ္း၀န္းကို အာရုံမျပဳေတာ့ဘဲ ထုိကသိုဏ္း၀န္းပ်ံ႕ႏွံ႔ရာ အရပ္ကို `အနေႏၱာအာကာေသာ = ေကာင္းကင္ပညတ္သည္ ဥပါဒ္ - ဘင္အားျဖင့္ အဆံုးအပိုင္းအျခားမရွိ´ဟု ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ရ၏။ ဤသို႔ဆင္ျခင္မူကို ပရိကမ္ျပဳသည္ဟု ေခၚ၏။
ဤသို႔ဆင္ျခင္ရူမွတ္ဖန္မ်ားေသာ္ ထမင္းအုိး၀၌ ဖံုးအုပ္ထားေသာ အ၀တ္ကို ဆြဲဖြင့္လိုက္သည့္အခါ အ၀တ္ကြယ္ေပ်ာက္၍ အုိး၀ဟင္းလင္းေပၚေပါက္လာသကဲ့သို႔ ထုိ႔အတူကသိုဏ္းနိမိတ္ကြယ္ေပ်ာက္၍ ထိုနိမိတ္ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ရာ အရပ္တုိ႔၌ ဟင္းလင္းျပင္ (၀ါ) ေကာင္းကင္ပညတ္ထင္လာ၏။
ထုိေကာင္းကင္ ပညတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ဆက္လက္ရူမွတ္၍ ရူပပဥၥမစ်ာန္အေပၚ၌ ႏွစ္သက္မူ နိကႏၱိတဏွာကင္းကြာသြားေသာအခါ ဥပစာရဘာ၀နာအဆင့္သို႔ ေရာက္၏။ ထုိေကာင္းကင္ ပညတ္ကိုပင္ ဆက္လက္အာရုံျပဳ၍ တုိးတက္ကာ အားထုတ္လွ်င္ အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္ အပၸနာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔ေနာက္ ဒုတိယာရုပၸေခၚ ၀ိညာဏဥၥာယတနစ်ာန္ကို အလုိရွိေသာ္ ပထမအာရုပၸ၀ိညာဏ္ကိုအာရုံျပဳ၍ `၀ိညာဏအနႏၱ - ပထမာရုပၸ၀ိညာဏ္သည္ အဆံုး အပုိင္းအျခားမရွိ´ဟု ပရိကမ္ျပဳရ၏။ ပထမာရုပၸစ်ာန္၌ နိကႏၱိတဏွာ ကင္းကြာသြားေသာအခါ ဥပစာရဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔ေနာက္တစ္ဖန္ ပထမာရုပၸ၀ိညာဏ္၏ မရွိျခင္းဟူေသာ နတၳိေဘာပညတ္ကို အာရုံျပဳ၍ တတိယာရုပၸစ်ာန္ အပၸနာသို႔ လည္းေကာင္း၊ တတိယာရုပၸ၀ိညာဏ္ကို အာရုံျပဳ၍ စတုတၳာရုပၸစ်ာန္ အပၸနာသို႔ လည္းေကာင္း တက္လွမ္းနုိင္ပါသည္။
အဘိညာဥ္ခန္း
အလြန္အက်ဴးအထူးသိတတ္ေသာ ရူပပဥၥမစ်ာန္ႏွင့္ ယွဥ္သည့္ဉာဏ္ကို `အဘိညာ´ဟု ေခၚသည္။
ရူပါ၀စရ ပဥၥမစ်ာန္ကို အေျခခံ၍ ေလာကီအဘိညာဥ္ ၅-ပါး သို႔မဟုတ္ ၇-ပါးကိုရေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္၏။
၁။ ဣဒၶိ၀ိဓအဘိညာဥ္ = တန္ခိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၂။ ဒိဗၺစကၡဳအဘိညာဥ္ = နတ္မ်က္စိကဲ့သို႔ ျမင္ႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၃။ ဒိဗၺေသာတအဘိညာဥ္ = နတ္နားကဲ့သို႔ ၾကားႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၄။ ပရစိတၱ၀ိဇာနန အဘိညာဥ္ = သူတစ္ပါး၏ စိတ္အၾကံကို သိႏုိင္ေသာ အဘိညာဏ္။
၅။ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိအဘိညာဥ္ = ေရွးေရွးဘ၀မ်ားကို ျပန္ေျပာင္း၍ ေအာက္ေမ့ႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၆။ ယထာကမၼဴပဂအဘိညာဥ္ = ကံအားေလ်ာ္စြာ ထုိထိုဘံုမ်ား၌ျဖစ္ရေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ျမင္ႏုိင္သည့္ အဘိညာဥ္။
၇။ အနာဂတံတအဘိညာဥ္ = ေနာင္အနာဂတ္ ကာလ၌ ျဖစ္လတၱံ႔ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို သိနုိင္သည့္ အဘိညာဥ္။
အဘိညာဥ္ ၅-ပါးကို ေရတြက္သည့္အခါ အမွတ္ ၆ ႏွင့္ ၇ အဘိညာဥ္ ၂-ပါးကို ဒိဗၺစကၡဳ အဘိညာဥ္၌ သြင္း၍ ေရတြက္ရ၏။
`အဘိညာဥ္ ၆-ပါးဟု ေရတြက္သည့္အခါ အမွတ္ ၁ မွ ၅ အထိ အဘိညာဥ္ ၅-ပါးကို ေဖာ္ျပျပီးေနာက္ ေလာကုတၱရာ အဘိညာဥ္ျဖစ္သည့္ အာသ၀ကၡယအဘိညာဥ္ကို ထည့္ေပါင္းရ၏။
၈။ အာသ၀ကၡယအဘိညာဥ္ = အာသေ၀ါတရား ၄-ပါးတုိ႔ကို ကုန္ခန္းေစႏုိင္ေသာ အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္။
၁။ သမထဘာ၀နာ
ကုသိုလ္တရားႏွင့္ မဂ္ဉာဏ္ဖုိဉာဏ္တုိ႔ မျဖစ္ေပၚႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပင္တားဆီးတတ္ေသာ နီ၀ရဏတရားတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ၀ိတက္, ၀ိစာရ, ပီတိ, သုခတည္းဟူေသာ ေအာက္စ်ာန္ အဂၤါမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ျငိမ္သက္ေစႏုိင္သည့္ သမာဓိကို `သမထဘာ၀နာ´ဟု ေခၚ၏။
တရားကိုယ္မွာ ေလာကီကုသိုလ္စိတ္တုိ႔ႏွင့္ မဟာၾကိယာစိတ္တုိ႔၌ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေသာ သမာဓိေခၚ ဧကဂၢတာ ေစတသိက္ျဖစ္၏။
၂။ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ
ဘံုသံုးပါး၌ ထင္ရွားရွိၾကေသာ ေတဘူမက ရုပ္နာမ္တရားတို႔ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱဟု ျမင္တတ္သည့္ ဉာဏ္ပညာကို `၀ိပႆနာဘာ၀နာ´ဟုေခၚ၏။
တရားကိုယ္မွာ ဟာကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္ မဟာၾကိယာစိတ္တုိ႔၌ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေသာ ဉာဏ္ပညာေခၚ ပညိေျႏၵေစတသိက္ျဖစ္၏။
ကမၼ႒ာန္း
သမထဘာ၀နာပြားမ်ားအားထုတ္မူ၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ ပထ၀ီကသိုစ္း၊ အာေပါကသိုဏ္း စသည့္အာရုံမ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္မူ၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ ရုပ္နာမ္အာရုံတုိ႔သည္ လည္းေကာင္း `ကမၼ႒ာန္း´ ျဖစ္ၾက၏။
၁။ သမထကမၼ႒ာန္း
ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ အႏုႆတိ ၁၀-ပါး၊ အပၸမညာေခၚ ျဗဟၼ၀ိဟာရ ၄-ပါး၊ အာရုပၸ ၄-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ ၁-ပါး၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္ ၁-ပါးဟူသည့္ ၄၀-ေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ကို `သမၼထကမၼ႒ာန္း´ဟု ေခၚ၏။
၂။ ၀ိပႆနာကမၼ႒ာန္း
ရုပ္နာမ္တုိ႔၏ အနိစၥလကၡဏာ၊ ဒုကၡလကၡဏာ၊ အနတၱလကၡဏာ တည္းဟူေသာ လကၡဏာေရးသံုးပါးကို `၀ိပႆနာ ကမၼ႒ာန္း´ဟုေခၚ၏။
ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး
ကမၼ႒ာန္းရူသူက အၾကြင္းအက်န္မရွိ၊ အလံုးစံု အကုန္အစင္ တစ္ျပိဳင္နက္ထင္ျမင္ေအာင္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရူအပ္ေသာ အာရုံကို `ကသိုဏ္း´ဟု ေခၚ၏။ ကသိုဏ္း၀န္းသည္ အခ်င္း ၁-ထြာႏွင့္ လက္ ၄-သစ္ခန္႔ရွိသင့္၏။
၁။ ပထ၀ီကသိုဏ္း = ေျမကသိုဏ္း (ေျမသားျဒပ္အ၀န္း)
၂။ အာေပါကသိုဏ္း = ေရကသိုဏ္း (သပိတ္ဖံုးစသည္၌ ထည့္ထားေသာ ေရအ၀န္း)
၃။ ေတေဇာကသိုဏ္း = မီးကသိုဏ္း (အ၀န္းအ၀ိုင္းသဏၭာန္ စီထားေသာ မီးက်ည္းစု)
၄။ ၀ါေယာကသိုဏ္း = ေလကသိုဏ္း (ဆံပင္ဖ်ား၊ ျမက္ပင္ဖ်ားတုိ႔ကို ေလတုိးေ၀ွ႔သြားသည့္ အျခင္းအရာ)
၅။ နီလကသိုဏ္း = အညိဳေရာင္ အဆင္းကသိုဏ္း (အျဖဴခံေပၚ အညိဳေရာင္အ၀န္း)
၆။ ပီတကသိုဏ္း = ေရႊေရာင္အဆင္းကသိုဏ္း
၇။ ေလာဟိတကသိုဏ္း = အနီေရာင္အဆင္းကသိုဏ္း
၈။ ၾသဒါတကသိုဏ္း = အျဖဴေရာင္ အဆင္းကသိုဏ္း (အမည္းခံေပၚ အျဖဴေရာင္အ၀န္း)
၉။ အာကာသကသိုဏ္း = ေကာင္းကင္ဟင္းလင္းျပင္ကသိုဏ္း (နံရံေပါက္စသည္)
၁၀။ အာေလာကကသိုဏ္း = အလင္းေရာင္ကသိုဏ္း (နံရံေပါက္၀မွ၀င္လာေသာ ေနေရာင္ကြက္)
အသုဘ ၁၀-ပါး
ေသလြန္ျပီးေနာက္ျဖစ္ေပၚလာေသာ မတင့္တယ္သည့္ ကိုယ္ခႏၶာ၏ ပံုသဏၭာန္ျဒပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို `အသုဘ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ဥဒၶဳမာတက = ေသလြန္ျပီး ၂-ရက္၊ ၃-ရက္ၾကာသည့္အခါ ဖူးဖူးေရာင္ပုပ္သျဖင့္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ေသာ မသာေလာင္း။
၂။ ၀ိနီလက = အနီအျဖဴေရာင္စပ္လ်က္ ညိဳမည္းပုပ္ပြေနေသာ မသာေလာင္း။
၃။ ၀ိပုဗၺက = ျပည္တစိုစိုေပါက္ကြဲယိုလ်က္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ရာ မသာေလာင္း။
၄။ ၀ိစၧိဒၵက = အထက္ေအာက္ ၂-ပိုင္း၊ ၃-ပိုင္းျပတ္ေနေသာ မသာေလာင္း။
၅။ ၀ိကၡာယိတက = ေခြး၊ ဠင္းတ၊ က်ီး စသည္တုိ႔ ခဲစားကိုက္ျဖတ္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၆။ ၀ိကၡိတၱက = လက္ေျခ ဦးေခါင္း ကိုယ္ခႏၶာ တုိ႔ကို တစ္ကြဲတစ္ျပားစီ ဖရုိဖရဲ ၾကဲပစ္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၇။ ဟတ၀ိကၡိတၱက = ဒါး လွံ လက္နက္တုိ႔ျဖင့္ အစိတ္စိတ္ အျမြာျမြာ လွီးျဖတ္ ႏွိပ္စက္ထားေသာ မသာေလာင္း။
၈။ ေလာဟိတက = ေသြးမ်ားထြက္ယိုလ်က္ တစ္ကိုယ္လံုး ေသြးလိမ္းက်ံေနေသာ မသာေလာင္း။
၉။ ပုဠဳ၀က = ပိုးေလာက္မ်ား ျပည့္ႏွက္ေနေသာ မသာေလာင္း။
၁၀။ အ႒ိက = အရိုးမ်ားသာ စုေပါင္း၍လည္းေကာင္း၊ ျပန္႔ၾကဲ၍လည္းေကာင္း ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ မသာေလာင္း။
အႏုႆတိ ၁၀-ပါး
အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္မူ (သတိေစတသိက္)ကို `အႏုႆတိ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ဗုဒၶါႏုႆတိ = ဘုရား၏ ပံုသဏၭာန္ေတာ္ႏွင့္ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၂။ ဓမၼာႏုႆတိ = ပိဋကတရား၊ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္ တရားမ်ား၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၃။ သံဃာႏုႆတိ = အရိယာသံဃာေတာ္မ်ား၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၄။ သီလာႏုႆတိ = မိမိေစာင့္ထိန္းထားေသာ သီလ၏ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ မက်ိဳးမေပါက္ မေျပာက္ မက်ားပံုတို႔ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၅။ စာဂါႏုႆတိ = ရက္ရက္ေရာေရာ မိမိစြန္႔ၾကဲလွဴဒါန္းအပ္ေသာ အလွဴဒါန၏ ဂုဏ္ေတာ္ကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၆။ ေဒ၀တာႏုႆတိ = နတ္ ျဗဟၼာမ်ားကို သက္ေသျပဳ၍ မိမိ ကုသိုလ္ေကာင္းမူမ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
(သဒၵါ၊ သတိ၊ ၀ိရိယ၊ သုတ၊ ပညာ၊ ဟိရီ၊ ၾသတၱပၸ ဟူေသာ သူေတာ္ေကာငး္တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ ေသလြန္ၾကသည့္အခါ နတ္ျဗဟၼာမ်ား ျဖစ္ၾကရ၏။ ငါ့တြင္လည္း ထုိတရားမ်ားရွိေပ၏ဟု မိမိ၏ ကုသိုလ္တရားတုိ႔ကို ေအာက္ေမ့ကာအားရေနမူ)
၇။ ဥပသမာႏုႆတိ = နိဗၺာန္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကို အဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၈။ မရဏာႏုႆတိ = မိမိ၏ေသျခင္းသေဘာကို အဖန္ဖန္ ေတြးေတာ ေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၉။ ကာယဂတာသတိ = ဆံပင္၊ ေမြးညင္း စသည့္ ၃၂ ေကာ႒ာသကို ထင္ျမင္ေအာင္ အဖန္ဖန္ၾကည့္ရူေအာက္ေမ့ ဆင္ျခင္မူ။
၁၀။ အာနာပါနႆတိ = ထြက္သက္၀င္သက္ကို ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္ေသာ သတိတရား။
အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္ႏွင့္ အရုပၸ ၄-ပါး
အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ
စားေသာက္မ်ိဳသြင္းအပ္ေသာ ခဲဖြယ္ေဘာဇဥ္စသည့္ အစာအာဟာရတုိ႔၌ စက္ဆုပ္ဖြယ္ဟု ထင္ျမင္လာေအာင္ ေအာက္ေမ့ဆင္ျခင္ရူမွတ္တတ္ေသာ သညာကို `အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ´ဟု ေခၚ၏။
စတုဓာတု၀၀တၳာန္
ခႏၶာကိုယ္၌ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ ဟူသည့္ ဓာတ္ၾကီး ၄-ပါးကို ပိုင္းျခားတတ္ေသာ ဉာဏ္သည္ `စတုဓာတု၀၀တၳာန္´ ျဖစ္၏။
အရုပၸ ၄-ပါး
အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္၊ ၀ိညာဏဥၥာယတနစ်ာန္၊ အာကိဥၥညာယတနစ်ာန္၊ ေန၀သညာ နာသညာယတနစ်ာန္တုိ႔ ျဖစ္ပြားရန္ရူပြားရေသာ ကမၼ႒ာန္း ၄-ပါးကို `အာရုပၸ ၄-ပါး´ဟုေခၚ၏။
စရုိက္ ၆-ပါး
ပင္ကိုရိုးရာ သူတကာျဖစ္ေနက်ထက္ လြန္ကဲပိုမုိ၍ အျဖစ္မ်ားသည့္ အမူအရာကို `စရုိက္´ဟုေခၚ၏။
ရာဂစရုိက္၊ ေဒါသစရုိက္၊ ေမာဟစရိုက္၊ သဒၶါစရုိက္၊ ဗုဒၶိ(ပညာ)စရုိက္ႏွင့္ ၀ိတက္စရိုက္ဟူ၍ စရုိက္ ၆-ပါးရွိ၏။
၁။ ရာဂစရုိက္ရွိသူသည္ ေလာကီအာရုံကာမဂုဏ္မ်ားကို မရွက္မေၾကာက္လုိက္စား၏။
၂။ ေဒါသစရုိက္ရွိသူသည္ ေနရာတကာတြင္ ရူးရူးရွဲရွဲ အျမဲစိတ္တုိ၏။
၃။ ေမာဟစရုိက္ရွိသူသည္ ထုိင္းမူိင္းဖ်င္းအျပီး ေအာက္က် ေနာက္က်ရွိ၏။
၄။ သဒၶါစရုိက္ရွိသူသည္ ရတနာျမတ္သံုးပါးကို လြန္စြာၾကည္ညိဳ၏။
၅။ ဗုဒၶိစရုိက္(၀ါ)ပညာစရုိက္ရွိသူသည္ ထက္ျမက္ေသာ ဉာဏ္ပညာျဖင့္ အရာရာတြင္ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ေလ့ရွိ၏။ သူမ်ားေျပာတုိင္း မယံုေခ်။
၆။ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူသည္ အၾကံအစည္မ်ားျပီး အလုပ္မတြင္က်ယ္ဘဲ ရွိတတ္၏။
သပၸါယေဘဒ
စရုိက္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္းကို သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ တြဲစပ္ေသာ အခန္းကို `သပၸါယေဘဒ´ဟု ေခၚ၏။
၁။ ရာဂစရုိက္ရွိသူသည္ အသုဘ ၁၀-ပါးႏွင့္ ကာယဂတာသတိဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၁၁-ပါးတုိ႔ႏွင့္ ေလ်ာက္ပတ္၏။ ဤကမၼ႒ာန္းတုိ႔သည္ ရာဂမီးကို ျငိမ္းေအးေစႏုိင္၏။
၂။ ေဒါသစရုိက္ရွိသူသည္ ေမတၱာ, ကရုဏာ, မုဒိတာ, ဥေပကၡာဟူေသာ အပၸမညာ ၄-ပါး၊ နီလ, ပီတ, ေလာဟိတ, ၾသဒါတ ဟူေသာ ကသိုဏ္း ၄-ပါး၊ ေပါင္း ၈-ပါေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ႏွင့္ ေလ်ာက္ပတ္၏။ ဤကမၼ႒ာန္းတုိ႔သည္ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္ၾကသျဖင့္ အာရုံျပဳသူတို႔အား စိတ္ရႊင္လန္း၀မ္းေျမာက္ေစ၏။
၃။ ေမာဟစရုိက္ႏွင့္ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူတို႔သည္ အာနာပါနသတိ ကမၼ႒ာန္းႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္၏။ ေမာဟစရုိက္ရွိသူသည္ ၀ိစိကိစၧာႏွင့္ ဥဒၶစၥတုိ႔ အယွဥ္မ်ားသျဖင့္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ တုန္လူပ္၏။။ ၀ိတက္စရုိက္ရွိသူသည္လည္း စိတ္ကူးအၾကံအစည္မ်ားသျဖင့္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္၏။ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းကား ထြက္သက္ႏွင့္ ၀င္သက္တုိ႔ကို အခ်က္က်က် လုိက္၍ ရူမွတ္ရသျဖင့္ တုန္လူပ္ပ်ံ႕လြင့္သည္ စိတ္ကို ခ်ဳပ္ထိန္း ဖမ္းဆြဲထားႏုိင္၏။
၄။ သဒၶါစရုိက္ရွိသူသည္ ဗုဒၶါႏုႆတိ, ဓမၼာႏုႆတိ, သံဃာႏုႆတိ, သီလာႏုႆတိ, စာဂါႏုႆတိ, ေဒ၀တာႏုႆတိ ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၆-ပါးတုိ႔ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္၏။ ပင္ကိုကေကာင္းေနေသာ သဒၵါတရားသည္ ဘုရားတရားသံဃာစသည့္ အာရုံမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕လွ်င္ ပို၍ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္လာဖြယ္ရာရွိ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အက်ိဳးမ်ား၏။
၅။ ပညာစရုိက္ရွိသူသည္ သိမ္ေမြ႕နက္နဲေသာ မရဏာႏုႆတိ, ဥပသမာႏုႆတိ၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ, စတုဓာတု၀၀တၳာန္ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၄-ပါးႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္၏။ ပင္ကိုက စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ေလ့ရွိသူသည္ သိမ္ေမြ႕နက္နဲေသာ အာရုံႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕လွ်င္ ပို၍ နက္နက္နဲနဲ စဥ္းစား ဆင္ျခင္သျဖင့္ ဉာဏ္ပညာတုိးပြားထက္ျမက္လာဖြယ္ရာ ရွိ၏။
၆။ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္ေသာ ကမၼ႒ာန္းတုိ႔ကား ပထ၀ီကသိုဏ္း၊ အာေပါကသိုဏ္း၊ ေတေဇာကသိုဏ္း၊ ၀ါေယာကသိုဏ္း၊ အာကာသကသိုဏ္္း၊ အာေလာကကသိုဏ္းႏွင့္ အာရုပၸ ၄-ပါးတုိ႔ ျဖစ္ၾက၏။
ဘာ၀နာေဘဒ
ကမၼ႒ာန္း ၄၀တုိ႔ကို ဘာ၀နာ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ ခြဲျပရာ က႑ကို ဘာ၀နာေဘဒဟု ေခၚ၏။
၁။ ပရိကမၼဘာ၀နာ = ကသိုဏ္း၀န္းစသည့္ ကမၼ႒ာန္းကို အာရုံျပဳ၍ `ပထ၀ီ-ပထ၀ီ´ စသည္ျဖင့္ ရြတ္ဆုိ၍ လည္းေကာင္း၊ စိတ္ျဖင့္မွန္းဆ၍ လည္းေကာင္း၊ ေရွးဦးစြာ ပြားမ်ားမူကို ပရိကမၼဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ဤဘာ၀နာသည္ အထက္ အထက္ေသာ ဘာ၀နာတုိ႔ျဖစ္ပြားရန္ ျပဳေပးတတ္၏။
၂။ ဥပစာရဘာ၀နာ = စ်ာန္, မဂ္, ဖုိလ္ တရားတည္းဟူေသာ အပနာဘာ၀နာ၏ အနီးအပါးျဖစ္သည့္ ဘာ၀နာပြားမ်ားမူကို ဥပစာရဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ပရိကမၼဘာ၀နာသည္ပင္ တျဖည္းျဖည္း ရင့္သန္လာသည့္အခါ ဥပစာရဘာ၀နာဟု အမည္ ရ၏။
၃။ အပၸနာဘာ၀နာ = ဆုိင္ရာအာရုံ၌ စြဲျမဲစြာ သက္၀င္တည္ေနေသာ စ်ာန္, မဂ္, ဖုိလ္ တရားမ်ားကို အပၸနာဘာ၀နာဟု ေခၚ၏။ ဥပစာရဘာ၀နာထက္ လြန္ကဲ၍ အာရုံ၌ စြဲျမဲစြာ သက္၀င္တည္ေနေသာ ဘာ၀နာသည္ အပၸနာဘာ၀နာ ျဖစ္၏။
ဘာ၀နာ၊ စ်ာန္တုိ႔ျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
ဘာ၀နာျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
၁။ ဘာ၀နာ = ပရိကမၼဘာ၀နာ
ကမၼ႒ာန္း = ကမၼ႒ာန္းအားလံုး
ေပါင္း = ၄၀
၂။ ဘာ၀နာ = ပရိကမၼဘာ၀နာႏွင့္ ဥပစာရဘာ၀နာ
ကမၼ႒ာန္း = ဗုဒၶါႏုႆတိမွ မရဏႏုႆတိအထိ ၈-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္။
ေပါင္း = ၁၀
၃။ ဘာ၀နာ = အပၸနာဘာ၀နာအထိ ဘာ၀နာ ၃-ပါးစလံုး
ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ အပၸမညာ ၄-ပါး အာရုပၸ ၄-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၃၀
စ်ာန္တုိ႔ျဖင့္ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ေ၀ဖန္ပံု
၁။ ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၁၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပါ၀စရစ်ာန္ ၅-ပါးစလံုး
၂။ ကမၼ႒ာန္း = အသုဘ ၁၀-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ
ေပါင္း = ၁၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပ ပထမ စ်ာန္ ၁-ပါး
၃။ ကမၼ႒ာန္း = ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ
ေပါင္း = ၃
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ပ-ဒု-တ စရူပစ်ာန္ ၄-ပါး
၄။ ကမၼ႒ာန္း = ဥေပကၡာ ၁-ပါး
ေပါင္း = ၁
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = ရူပါ၀စရပဥၥမစ်ာန္ ၁-ပါး
၅။ ကမၼ႒ာန္း = အာရုပၸ ၄-ပါး
ေပါင္း = ၄
ရႏုိင္ေသာစ်ာန္ = အရူပစ်ာန္ ၄-ပါး
ထို႔ေၾကာင့္
၁။ ပထမစ်ာန္၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား (၀ါ) ပထမစ်ာန္ကို ျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ ကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၂၅-ပါး (နံပါတ္စဥ္ - ၁ + ၂ + ၃ အရ)
၂။ ဒုတိယ တတိယ စတုတၳစ်ာန္တုိ႔၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၁၄-ပါး (နံပါတ္စဥ္ - ၁ + ၃ အရ)
၃။ ပဥၥစ်ာန္၏ အာရုံ ကမၼ႒ာန္းမ်ား = ၁၂-ပါး (နံပါတ္စဥ္ ၁ + ၄ အရ)
၄။ အရူပစ်ာန္တုိ႔၏ အာရုံကမၼ႒ာန္းမ်ား = အာရုပၸ ၄-ပါး။
၅။ ဗုဒၶါႏုႆတိမွ မရဏႏုႆတိအထိ ေရွ႕အႏုႆတိ ၈-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာႏွင့္ စတုဓာတု၀တတၳာန္ဟူေသာ ကမၼ႒ာန္း ၁၀-ပါးတုိ႔သည္ မည္သည့္စ်ာန္ကိုမွ် မျဖစ္ေစႏုိင္ၾကပါ။
ေဂါစရေဘဒ
နိမိတ္အာရုံကို အေျခခံ၍ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကို ခြဲျခားေ၀ဖန္မူကို ေဂါစရေဘဒ ဟုေခၚ၏။
၁။ ပရိကမၼနိမိတ္ = ပရိကမၼဘာ၀နာ၏ အာရုံ၊ ကမၼ႒ာန္းစ၍ စီးျဖန္းေသာအခါ အာရုံျပဳအပ္ေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းစသည့္ အာရုံကို ပရိကမၼနိမိတ္ဟု ေခၚ၏။
၂။ ဥဂၢဟနိမိတ္ = မ်က္စိျဖင့္ တုိက္ရုိက္မၾကည့္ေတာ့ဘဲ စိတ္ျဖင့္မွန္း၍ယူႏုိင္ေသာ ပရိကမၼနိမိတ္ကို ဥဂၢဟနိမိတ္ဟုေခၚ၏။
ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္းစအခါ၌ ကသိုဏ္း၀န္းစသည္တုိ႔ကို တုိက္ရုိက္ ၾကည့္ရူရသျဖင့္ ျမင္ရေသာအာရုံသည္ ပရိကမၼနိမိတ္ျဖစ္၏။ ထိုနိမိတ္သည္ ရူမွတ္ဖန္မ်ားေသာအခါ၌ စိတ္ထဲ၀ယ္ စြဲျမဲလာသျဖင့္ မ်က္စိကို ပိတ္လုိက္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ မ်က္ႏွာလႊဲလိုက္လွ်င္ျဖစ္ေစ ပကတိ ျမင္ရသကဲ့သို႔ပင္ ထင္ထင္ရွားရွားထင္ေပၚေန၏။ ဤသို႔ ထင္ေပၚလာေသာ နိမိတ္သည္ ဥဂၢဟနိမိတ္ ျဖစ္၏။
၃။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ = ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ဆက္လက္၍ ကမၼ႒ာန္း ရူမွတ္ဖန္မ်ားလာေသာအခါ ထုိနိမိတ္သည္ ေၾကးမံုအိမ္မွ ၾကည္လင္သည့္ ေၾကးမံုခ်ပ္ကို ထုတ္ယူလုိက္သကဲ့သို႔ အလြန္ သန္႔စင္ၾကည္လင္လာ၏။ ဤနိမိတ္သည္ မူလစီစဥ္ခဲ့ေသာ ကသိုဏ္း၀န္းစသည္ႏွင့္ တူစြာ စိတ္ထဲ၌ ထင္ေပၚလာေသာ အာရုံျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ပရိကမၼနိမိတ္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ၾကည္လင္ေတာက္ပေနျပီး အျပစ္အနာအဆာ ကင္းစင္ေန၏။ ျငိမ္သက္၏။ ဤနိမိတ္ကို ပဋိဘာဂနိမိတ္ဟု ေခၚ၏။
နိမိတ္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္းတြဲစပ္ပံု
၁။ ကမၼ႒ာန္း = ကမၼ႒ာန္းအားလံုး
ေပါင္း = ၄၀
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္ (အခ်ိဳ႕ကမၼ႒ာန္းတုိ႔၌ ခြဲျခား၍ မရ။)
၂။ ကမၼ႒ာန္း = ကသိုဏ္း ၁၀-ပါး၊ အသုဘ ၁၀-ပါး၊ ကာယဂတာသတိ၊ အာနာပါနႆတိ
ေပါင္း = ၂၂
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္တို႔ကို ခြဲျခား၍ ရေကာင္း၏။ ပဋိေဘာဂနိမိတ္ကိုပါ ရေကာင္း၏။
၃။ ကမၼ႒ာန္း = ေရွ႕အႏုႆတိ ၈-ပါး၊ အပၸမညာ ၄-ပါး၊ အာရုပၸ ၄-ပါး၊ အာဟာေရပဋိကူလသညာ၊ စတုဓာတု၀၀တၳာန္
ေပါင္း = ၁၈
ရနုိင္ေသာနိမိတ္ = ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္ ၂-ပါးကို ပရိယာယ္ျဖင့္ ရေကာင္း၏။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မရႏုိင္။
ဘာ၀နာႏွင့္ နိမိတ္တြဲစပ္ပံု
ပရိကမၼဘာ၀နာသည္ ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ဥဂၢဟနိမိတ္တို႔ကို အာရုံျပဳ၏။ ဥပစာရဘာ၀နာႏွင့္ အပၸနာဘာ၀နာတို႔သည္ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို အာရုံျပဳၾက၏။
၁။ ပရိကမၼနိမိတ္ႏွင့္ ပရိကမၼဘာ၀နာ = တစ္ထြာလက္ေလးသစ္ခန္႔ရွိေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကို မ်က္စိပကတိ အေနထားျဖင့္ ၾကည့္ရူ၍ `ပထ၀ီ-ပထ၀ီ´ သို႔မဟုတ္ `ေျမ-ေျမ´ဟု ႏူတ္ကရြတ္ဆုိ၍ျဖစ္ေစ၊ မရြတ္ဆုိဘဲ စိတ္ျဖင့္ရူမွတ္၍ျဖစ္ေစ အဖန္ဖန္ပြားမ်ားအပ္၏။ ရံခါ မ်က္စိကို မွိတ္၍ ကသိုဏ္း၀န္းအာရုံကို မွန္းဆ၍ ပြားမ်ားအပ္၏။ ဤသို႔ ယူအပ္ေသာ အာရုံကို `ပရိကမၼနိမိတ္´ဟုေခၚျပီး ရူမွတ္ပြားမ်ားမူကို `ပရိကမၼဘာ၀နာ´ဟုေခၚ၏။
၂။ ဥဂၢဟနိမိတ္ႏွင့္ ပရိကမၼဘာ၀နာ = ပရိကမၼနိမိတ္ကို ရူမွတ္ဖန္မ်ားသည့္အခါ ထိုနိမိတ္သည္ မ်က္စိကိုမွိတ္ထားလွ်င္လည္း မ်က္စိျဖင့္ တုိက္ရုိက္ျမင္ေနရသကဲ့သို႔ စိတ္ထဲ၌ ထင္ထင္ရွားရွားထင္ေပၚလာ၏။ ဤသို႔စိတ္ျဖင့္ေကာင္းစြာ ယူမိေသာအာရုံကို `ဥဂၢဟနိမိတ္´ဟု ေခၚ၏။ ဤနိမိတ္ကို ပြားမ်ားေသာ ဘာ၀နာသည္ ေရွးကထက္ သမာဓိရင့္က်က္ တည္ၾကည္လာေသာ္လည္း `ပရိကမၼဘာ၀နာ´ဟုပင္ ေခၚဆုိရ၏။
၃။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ႏွင့္ ဥပစာရဘာ၀နာ = ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ဆက္လက္ပြားမ်ားျပန္ေသာအခါ တစ္ခ်ိန္၌ ထုိ ဥဂၢဟနိမိတ္ႏွင့္ ပံုသဏၭာန္အရြယ္တူေသာ အာရုံတစ္မ်ိဳးသည္ စိတ္၌ ျငိမ္သက္စြာ တည္လာ၏။ စိတ္ထဲ၌ ေကာင္းစြာ သြင္းထားအပ္ သကဲ့သို႔ တည္ျငိမ္ေန၏။ မေပ်ာက္မပ်က္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ထင္ေပၚေန၏။ ဤကား ပဋိဘာဂနိမိတ္တည္း။ ပဋိဘာဂ နိမိတ္ေပၚလာသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ဘာ၀နာ စိ္တ္အစဥ္သည္ ပရိကမၼဘာ၀နာ အဆင့္ကို လြန္၍ ဥပစာရဘာ၀နာအဆင့္သို႔ ေရာက္ေလျပီ။
ဥပစာရဘာ၀နာ ျဖစ္ေပၚလာသည့္အခါ နီ၀ရဏမ်ား ကင္းကြာ၍ စ်ာန္အဂၤါ ၅-ပါးတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ ဆုိင္ရာကိစၥမ်ားကို အထင္အရွား ေဆာင္ရြက္ၾကေလျပီ။ သို႔အတြက္ ဥပစာရဘာ၀နာကို `ဥပစာရစ်ာန္´ဟုလည္း ေခၚ၏။
၄။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ႏွင့္ အပၸနာဘာ၀နာ = ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို အာရုံျပဳ၍ ဆက္လက္အားထုတ္သည့္အခါ ဉာဏ္ပညာ ထက္ျမက္သူျဖစ္လွ်င္ မၾကာမတင္ပင္ `အပၸနာဘာ၀နာ´ဟုေခၚေသာ ရူပါ၀စရစ်ာန္ ျဖစ္ပၚလာ၏။ ဉာဏ္ပညာ မထက္ျမက္သူတို႔လည္း ရအပ္ျပိးေသာ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မေပ်ာက္မပ်က္ေအာင္ အထူးေစာင့္ေရွာက္၍ အဆက္မျပတ္ ပြားမ်ားအားထုတ္လွ်င္ `အပၸနာဘာ၀နာ´သို႔ အေႏွးႏွင့္အျမန္ ေရာက္ရွိႏုိင္၏။
ပထမအၾကိမ္ အပၸနာဘာ၀နာသို႔ ေရာက္ေသာ ေယာဂီသည္ ရူပါ၀စရ ပထမစ်ာန္ကို ရေလျပီ။ (အထက္ပါ ၁ မွ ၄ အထိ စကားစဥ္သည္ ပထမစ်ာန္ကို ရေအာင္ အားထုတ္မူပင္တည္း။)
ဒုတိယစ်ာန္ စသည္တက္ပံု
ရူပါ၀စရ ပထမစ်ာန္ရျပီးေသာ ေယာဂီသည္ ထုိစ်ာန္ကို ၅-တန္ေသာ ၀သိေဘာ္တုိ႔ျဖင့္ အစြမ္းထက္ျမက္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရ၏။
၁။ အာ၀ဇၨန၀သိေဘာ္ = စ်ာန္အဂၤါမ်ားကို လ်င္ျမန္စြာ ဆင္ျခင္ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၂။ သမာပဇၨန၀သိေဘာ္ = လ်င္ျမန္စြာ စ်ာန္၀င္စားနုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၃။ အဓိ႒ာန၀သိေဘာ္ = ဘ၀င္စိတ္ကို လႊမ္းမုိး၍ စ်ာန္စိတ္အစဥ္ကို အလုိရွိသမွ် ထိန္းထားႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၄။ ၀ု႒ာန၀သိေဘာ္ = ရည္မွန္းထားေသာ ကာလအပုိင္းအျခားကို မေက်ာ္လြန္ေစဘဲ စ်ာန္မွထႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
၅။ ပစၥေ၀ကၡဏ၀သိေဘာ္ = စ်ာန္အဂၤါဆင္ျခင္ေသာ ၀ီထိတုိ႔ကို ဘ၀င္မ်ားစြာ မျခားေစဘဲ ဆင္ျခင္ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္။
ပထမစ်ာန္၌ ၀သိေဘာ္ ႏိုင္လာေသာအခါ ထုိစ်ာန္၏ အဂၤါမ်ားအနက္ ၀ိတက္သည္ ရုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းသည္ဟု ထင္ျမင္လာ၏။ ၀ိတက္သည္ ကာမဂုဏ္အာရုံသို႔ စိတ္ကိုတင္ေပးတတ္သျဖင့္ ကာမစၧႏၵနီ၀ရဏဟူေသာ ရန္သူကို ဖိတ္ေခၚေနသကဲ့သို႔ ရွိ၏။ ၀ိတက္မပါေသာ ဒုတိယစ်ာန္သည္ ပိုျငိမ္သက္၏။
ဤသို႔ ၀ိတက္ကို စက္ဆုပ္၍ ၀ိတက္ကို ပယ္စြန္႔ျပီး ဒုတိယစ်ာန္သို႔ တက္လွမ္းႏုိင္ေအာင္ ရည္မွန္းကာ ရရွိထားျပီးေသာ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကိုပင္ အာရုံျပဳလ်က္ ဘာ၀နာသံုးပါးကို အစဥ္အတုိင္း ျဖစ္ေပၚေစ၏။ ၀ိတက္ကို စက္ဆုပ္ျခင္းသေဘာပါေသာ ဤဘာ၀နာအစဥ္သည္ `၀ိတကၠ၀ိရာဂဘာ၀နာ´ဟု အမည္ရ၏။
ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ျပန္လည္ပြားမ်ားရာ၌ ၀ိတက္အေပၚ တပ္မက္တြယ္တာေနသည့္ နိကႏၱိတဏွာ ေကာင္းစြာကင္းကြာသြားသည့္အခါ ဒုတိယစ်ာန္၏ အနီးဥပစာျဖစ္ေသာ ဥပစာရဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။ ထုိ႔ေနာက္ဆက္၍ အားထုတ္ေသာ္ ၀ိတက္မပါဘဲ ယခင္ပထမစ်ာန္တုန္းကထက္ ပိုမုိသိမ္ေမြ႕ထက္ျမက္သည့္ စ်ာန္အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ဒုတိယစ်ာန္ေခၚ အပၸနာဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔နည္းအတူ ၀ိစာရကို ပယ္စြန္႔၍ တတိယစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း၊ ပီတိကို ပယ္စြန္႔၍ စတုတၳစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း၊ သုခကို လ်စ္လ်ဴရူ၍ ပဥၥမစ်ာန္သို႔ လည္းေကာင္း အဆင့္ဆင့္ တက္လွမ္းႏုိင္ပါသည္။
အရူပၸစ်ာန္တက္ခန္း
ရူပါ၀စရ ပဥၥမစ်ာန္ကို အေျခခံ၍ အာရုပၸစ်ာန္သို႔ တက္လွမ္းရ၏။ ပဥၥမစ်ာန္ကို ၀သိေဘာ္ႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ျပီးလွ်င္ ရုပ္ခႏၶာအေပၚ အျပစ္ျမင္၍ အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္ (ပထမရုပၸစ်ာန္)သည္ သိမ္ေမြ႕ျငိမ္သက္လွ၏ဟု ယံုၾကည္ရန္လုိ၏။ ထုိ႔ေနာက္ အာကာသကသိုဏ္းမွ အပျဖစ္ေသာ က်န္ကသိုဏ္း ၉-ပါးတုိ႔တြင္ တစ္ပါးပါးကို ဘာ၀နာျဖင့္ပယ္ခြာ၍ ရအပ္သည့္ ေကာင္းကင္ပညတ္ကို အာရုံျပဳလ်က္ ရူပ၀ိရာဂဘာ၀နာကို ဘာ၀နာစဥ္အတုိင္း ပြားမ်ားအားထုတ္ရ၏။
ပြားမ်ားအားထုတ္ပံုမွာ ကသိုဏ္း၀န္း၏ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို မိမိအလုိရွိေသာ အတိုင္းအတာအထိ ျဖန္႔က်က္ထားျပီးလွ်င္ ထုိကသိုဏ္း၀န္းကို အာရုံမျပဳေတာ့ဘဲ ထုိကသိုဏ္း၀န္းပ်ံ႕ႏွံ႔ရာ အရပ္ကို `အနေႏၱာအာကာေသာ = ေကာင္းကင္ပညတ္သည္ ဥပါဒ္ - ဘင္အားျဖင့္ အဆံုးအပိုင္းအျခားမရွိ´ဟု ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ရ၏။ ဤသို႔ဆင္ျခင္မူကို ပရိကမ္ျပဳသည္ဟု ေခၚ၏။
ဤသို႔ဆင္ျခင္ရူမွတ္ဖန္မ်ားေသာ္ ထမင္းအုိး၀၌ ဖံုးအုပ္ထားေသာ အ၀တ္ကို ဆြဲဖြင့္လိုက္သည့္အခါ အ၀တ္ကြယ္ေပ်ာက္၍ အုိး၀ဟင္းလင္းေပၚေပါက္လာသကဲ့သို႔ ထုိ႔အတူကသိုဏ္းနိမိတ္ကြယ္ေပ်ာက္၍ ထိုနိမိတ္ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ရာ အရပ္တုိ႔၌ ဟင္းလင္းျပင္ (၀ါ) ေကာင္းကင္ပညတ္ထင္လာ၏။
ထုိေကာင္းကင္ ပညတ္ကို ပရိကမၼဘာ၀နာျဖင့္ ဆက္လက္ရူမွတ္၍ ရူပပဥၥမစ်ာန္အေပၚ၌ ႏွစ္သက္မူ နိကႏၱိတဏွာကင္းကြာသြားေသာအခါ ဥပစာရဘာ၀နာအဆင့္သို႔ ေရာက္၏။ ထုိေကာင္းကင္ ပညတ္ကိုပင္ ဆက္လက္အာရုံျပဳ၍ တုိးတက္ကာ အားထုတ္လွ်င္ အာကာသာနဥၥာယတနစ်ာန္ အပၸနာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔ေနာက္ ဒုတိယာရုပၸေခၚ ၀ိညာဏဥၥာယတနစ်ာန္ကို အလုိရွိေသာ္ ပထမအာရုပၸ၀ိညာဏ္ကိုအာရုံျပဳ၍ `၀ိညာဏအနႏၱ - ပထမာရုပၸ၀ိညာဏ္သည္ အဆံုး အပုိင္းအျခားမရွိ´ဟု ပရိကမ္ျပဳရ၏။ ပထမာရုပၸစ်ာန္၌ နိကႏၱိတဏွာ ကင္းကြာသြားေသာအခါ ဥပစာရဘာ၀နာသို႔ ေရာက္၏။
ထုိ႔ေနာက္တစ္ဖန္ ပထမာရုပၸ၀ိညာဏ္၏ မရွိျခင္းဟူေသာ နတၳိေဘာပညတ္ကို အာရုံျပဳ၍ တတိယာရုပၸစ်ာန္ အပၸနာသို႔ လည္းေကာင္း၊ တတိယာရုပၸ၀ိညာဏ္ကို အာရုံျပဳ၍ စတုတၳာရုပၸစ်ာန္ အပၸနာသို႔ လည္းေကာင္း တက္လွမ္းနုိင္ပါသည္။
အဘိညာဥ္ခန္း
အလြန္အက်ဴးအထူးသိတတ္ေသာ ရူပပဥၥမစ်ာန္ႏွင့္ ယွဥ္သည့္ဉာဏ္ကို `အဘိညာ´ဟု ေခၚသည္။
ရူပါ၀စရ ပဥၥမစ်ာန္ကို အေျခခံ၍ ေလာကီအဘိညာဥ္ ၅-ပါး သို႔မဟုတ္ ၇-ပါးကိုရေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္၏။
၁။ ဣဒၶိ၀ိဓအဘိညာဥ္ = တန္ခိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၂။ ဒိဗၺစကၡဳအဘိညာဥ္ = နတ္မ်က္စိကဲ့သို႔ ျမင္ႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၃။ ဒိဗၺေသာတအဘိညာဥ္ = နတ္နားကဲ့သို႔ ၾကားႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၄။ ပရစိတၱ၀ိဇာနန အဘိညာဥ္ = သူတစ္ပါး၏ စိတ္အၾကံကို သိႏုိင္ေသာ အဘိညာဏ္။
၅။ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိအဘိညာဥ္ = ေရွးေရွးဘ၀မ်ားကို ျပန္ေျပာင္း၍ ေအာက္ေမ့ႏုိင္ေသာ အဘိညာဥ္။
၆။ ယထာကမၼဴပဂအဘိညာဥ္ = ကံအားေလ်ာ္စြာ ထုိထိုဘံုမ်ား၌ျဖစ္ရေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ျမင္ႏုိင္သည့္ အဘိညာဥ္။
၇။ အနာဂတံတအဘိညာဥ္ = ေနာင္အနာဂတ္ ကာလ၌ ျဖစ္လတၱံ႔ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို သိနုိင္သည့္ အဘိညာဥ္။
အဘိညာဥ္ ၅-ပါးကို ေရတြက္သည့္အခါ အမွတ္ ၆ ႏွင့္ ၇ အဘိညာဥ္ ၂-ပါးကို ဒိဗၺစကၡဳ အဘိညာဥ္၌ သြင္း၍ ေရတြက္ရ၏။
`အဘိညာဥ္ ၆-ပါးဟု ေရတြက္သည့္အခါ အမွတ္ ၁ မွ ၅ အထိ အဘိညာဥ္ ၅-ပါးကို ေဖာ္ျပျပီးေနာက္ ေလာကုတၱရာ အဘိညာဥ္ျဖစ္သည့္ အာသ၀ကၡယအဘိညာဥ္ကို ထည့္ေပါင္းရ၏။
၈။ အာသ၀ကၡယအဘိညာဥ္ = အာသေ၀ါတရား ၄-ပါးတုိ႔ကို ကုန္ခန္းေစႏုိင္ေသာ အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္။
No comments:
Post a Comment